Życiorys

Brat Józef Zapłata urodził się 5 marca 1904 r. w Jerce k. Kościana. Po 5 latach pobytu w Jerce, ojciec Błogosławionego naszego Współbrata przeprowadził się do Turwi, gdzie podjął pracę w tamtejszym dworze. Józef tam też ukończył szkołę powszechną. Po odbyciu służby wojskowej, 14 kwietnia 1927 r. wstąpił do Zgromadzenia Braci Najświętszego Serca Pana Jezusa. Przyjął go Założyciel - Brat Stanisław Andrzej Kubiak. Dnia 8 września 1928 r. Brat Józef złożył pierwsze śluby zakonne. Konsekrację wieczystą złożył Bożemu Sercu w dniu 10 marca 1938 r.

Pierwszą pracą Błogosławionego Brata Józefa Zapłaty była posługa w Kurii Arcybiskupiej i w Kancelarii Prymasa Polski - Augusta Kard. Hlonda w Poznaniu. Cechowała Jego powaga i głębokie zrozumienie swego powołania zakonnego. W latach trzydziestych został skierowany do pracy we Lwowie, gdzie pełnił służbę zakrystiana w kościele św. Elżbiety i przełożonego domu zakonnego. Również przez krótki okres czasu był mistrzem nowicjatu Zgromadzenia Braci Serca Jezusowego.

Dnia 3 października 1939 r. przy rewizji Domu Arcybiskupa Poznańskiego został aresztowany przez gestapo i osadzony w Forcie VII w Poznaniu. Stąd wywieziono Błogosławionego Brata Józefa do Kazimierza Biskupiego, do więzienia w zaadoptowanym na ten cel klasztorze. W sierpniu 1940 r. przewieziono Go do Mauthausen, następnie do Gusen, a dnia 8 grudnia 1940 r. - w Uroczystość Niepokalanego Poczęcia NMP, brat Józef został osadzony w obozie koncentracyjnym w Dachau. Tam otrzymał numer obozowy 22099.

W roku 1945, na dwa miesiące przed wyzwoleniem obozu przez wojska alianckie, na apel dowództwa obozowego, dobrowolnie zgłosił się do pielęgnacji chorych na tyfus plamisty. Idąc na pewną śmierć, wyraził następującą intencję: o szczęśliwy powrót do Ojczyzny po wojnie, Ks. Kardynała Augusta Hlonda - Prymasa Polski.

Bóg przyjął Jego ofiarę z młodego, 41-letniego życia. Błogosławiony Brat Józef Zapłata zmarł 19 lutego 1945 r. w Dachau, zaraziwszy się tyfusem od pielęgnowanych przez siebie więźniów. Ciało Jego zostało spalone w krematorium w obozie koncentracyjnym w Dachau.

Przez cały okres powojenny współwięźniowie - kapłani i zakonnicy, zwracali się do władz zakonnych Zgromadzenia Braci Serca Jezusowego, aby zbierać materiały o życiu i męczeńskiej śmierci Brata Józefa Zapłaty. W ich przeświadczeniu nasz Współbrat zasługuje na chwałę ołtarzy.

W dniu 13 czerwca 1999 r. wśród 108 Męczenników za wiarę okresu II wojny światowej - Ojciec Święty Jan Paweł II dokonał uroczystej beatyfikacji Brata Józefa Zapłaty.
Jak piszą o Błogosławionym Bracie Józefie współwięźniowie, bracia zakonni ze Zgromadzenia i inne osoby: był on zakonnikiem obowiązkowym, gorliwym, wymagającym od siebie i od innych. Cechowała go powaga i głębokie zrozumienie swego powołania zakonnego. Na pewno powołanie zakonne Brata Józefa Zapłaty było wymodlone przez jego najbliższą rodzinę. Wiernie zachowywał regułę i śluby zakonne, bardzo sumiennie spełniał swoje obowiązki - był wzorem dla swoich współbraci. Brat Józef był całym sercem oddany Ks. Kard. Augustowi Hlondowi. Gdy wybuchła wojna, z własnej woli czuwał nad opuszczoną Rezydencją Prymasa Polski, aż do dnia aresztowania.


Będąc już w obozie koncentracyjnym w Dachau, jak piszą współwięźniowie, dzięki wrodzonej inteligencji radził sobie w trudnościach, a przede wszystkim w przeciwnościach i chorobie, z pogodnym obliczem zgadzał się z wolą Bożą. Lubił poświęcać się dla drugich, chorym w rewirze spieszył z różnymi posługami. Podczas pobytu w obozie był człowiekiem pobożnym, wiernym Bogu i Ojczyźnie, postępowanie Jego budziło uznanie u współwięźniów. Nie zachwiał się w wierze, nie rozpaczał ani nie przeklinał losu. Przyjmował wszystko jako dopust Boży. Uderzał Jego wielki spokój, zrównoważenie i dobroć. Każdą czynność spełniał sumiennie na większą chwałę Bożą i zbawienie dusz.

Na kilka miesięcy przed wyzwoleniem obozu przez wojska amerykańskie, dobrowolnie zgłosił się do pielęgnowania chorych na tyfus. Decyzja pójścia na blok tyfusowy była świadomym zdecydowaniem się na śmierć. Jeden ze współwięźniów wypowiada się: "Kto wszedł do tych bloków tyfusowych, po zarażeniu się przechodził do nieba jako męczennik z miłości ku Panu Bogu i bliźnim".

W Domu Generalnym została utworzona Izba Pamięci poświęcona Błogosławionemu Bratu Józefowi Zapłacie.